- Γκρίφιθ, Ντέιβιντ Γουόρκ
- (David Wark Griffith, Λα Γκρανζ, Κεντάκι 1875 – Χόλιγουντ 1948). Αμερικανός σκηνοθέτης και παραγωγός του κινηματογράφου. Ηθοποιός και σεναριογράφος, πρωτοεμφανίστηκε στον κινηματογράφο ερμηνεύοντας έναν ρόλο στην ταινία του ‘Evτουιν Πόρτερ Διάσωση από την αετοφωλιά.Το 1908 προσελήφθη ως σκηνοθέτης από την εταιρεία Biograph και γύρισε το πρώτο του έργο Οι περιπέτειες της Ντόλι.Από τότε ξεκίνησε η ακούραστη δραστηριότητα του Γ. ο οποίος παρήγαγε έναν απίστευτα μεγάλο αριθμό ταινιών μικρής διάρκειας. Και αν δεν είναι γενικά παραδεκτή η άποψη μερικών βιογράφων του, σύμφωνα με την οποία ο Γ. είχε ανακαλύψει εκείνα τα χρόνια όλες τις δυνατότητες του νέου εκφραστικού μέσου, δημιουργώντας ουσιαστικά την κινηματογραφική γλώσσα, είναι πάντως βέβαιο ότι στη σχολή του διαμορφώθηκε ο αμερικανικός κινηματογράφος με τα μοναδικά τεχνικά μέσα και την εξαιρετική καλλιτεχνική ζωτικότητα.
Το 1913, ακολουθώντας το παράδειγμα των ιστορικών ταινιών του ευρωπαϊκού κινηματογράφου, ο Γ. γύρισε την πρώτη του ταινία μακράς διαρκείας με θέμα από τη Βίβλο, Η Ιουδήθ της Βεθούλης και τον επόμενο χρόνο, αφού εγκατέλειψε την εταιρεία Biograph, πραγματοποίησε ως ανεξάρτητος παραγωγός ένα σχέδιο, που το είχαν αποκρούσει οι άλλοι παραγωγοί: το γύρισμα της ταινίας Ο άνθρωπος της Κου-Κλουξ-Κλαν,από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Διαμαρτυρόμενου πάστορα Τόμας Νίξον του Νεότερου και από ένα άλλο μυθιστόρημα του ίδιου συγγραφέα, με τίτλο Οι κηλίδες της λεοπάρδαλης.Η ταινία αυτή, που περιγράφει δέκα χρόνια της αμερικανικής ιστορίας (τη δεκαετία 1861-71), από τον εμφύλιο πόλεμο έως τα πρώτα δύσκολα χρόνια της ειρήνης, σκηνοθετήθηκε από τον Γ. με επικό πνεύμα και με φιλοδοξίες εντελώς καινοτόμες για την εποχή. Η παγκόσμια πρεμιέρα της δόθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 1915 στο Λος Άντζελες, μετά τη δεύτερη προβολή της όμως πήρε τον νέο τίτλο Η γέννηση ενός έθνους,με τον οποίο παίχτηκε σε όλο τον κόσμο. Τα τεράστια κέρδη που απέφερε η ταινία, ο Γ. τα επένδυσε στην πραγματοποίηση ενός σχεδίου πολύ περισσότερο φιλόδοξου από το προηγούμενο, στο γύρισμα της Μισαλλοδοξίας (1914-16), μιας μνημειώδους ταινίας, που περιέγραφε σε τέσσερα επεισόδια –η διήγησή τους γινόταν ταυτόχρονα με ένα τολμηρότατο μοντάζ– τέσσερις στιγμές μισαλλοδοξίας στην ιστορία της ανθρωπότητας: την πτώση της Βαβυλώνας, τη ζωή του Χριστού, τη νύχτα του αγίου Βαρθολομαίου και το σύγχρονο επεισόδιο Η μητέρα και ο νόμος,που είχε γυρίσει ο σκηνοθέτης το 1914 όταν ακόμα δεν είχε θέσει σε εφαρμογή το μεγαλεπήβολο σχέδιό του. Το φιλμ προκάλεσε τον θαυμασμό των κριτικών όλου του κόσμου, αλλά δεν γνώρισε την επιδοκιμασία του κοινού και η εμπορική του αποτυχία ανάγκασε τον δημιουργό του να στερηθεί την ανεξαρτησία του. Άρχισε έτσι η παρακμή του Γ. με σπάνιες μόνο αναλαμπές: την καλλιτεχνική επιτυχία Σπασμένο Κρίνο (1919) και την εμπορική επιτυχία Ο Δρόμος προς την Ανατολή (1920) που έκλεισε το 1931 με τον Αγώνα.
Ο πόλεμος Βορείων και Νοτίων, από την ταινία του Ντέιβιντ Γουόρκ Γκρίφιθ «Η γέννηση ενός έθνους», εμπνευσμένη από τη δεκαετία 1860-70.
Dictionary of Greek. 2013.